Eindtoets in het basisonderwijs

Selectie

De selectie op leerjaar 8 en de peildatum van 1 oktober zijn komen te vervallen in het bestand van 2015-2016. In plaats daarvan worden alle eindtoetsscores in alle leerjaren in BRON meegenomen van leerlingen die op 15 april 2016 op de school staan ingeschreven. Zo worden ook de scores meegenomen van leerlingen die op 1 oktober niet in het juiste leerjaar in BRON stonden.

- Selectie schooljaar 2015-2016 en daarna: Het aantal leerlingen met een hoofdinschrijving in het basisonderwijs of speciaal basisonderwijs (peildatum medio april) en een eindscore in BRON.

- Selectie schooljaar 2014-2015: Het aantal leerlingen in leerjaar 8 met een hoofdinschrijving in het basisonderwijs of speciaal basisonderwijs (peildatum 1 oktober 2014) en een eindscore in BRON.

- De gemiddelde scores zijn exclusief leerlingen die een eindtoets gemaakt hebben, terwijl ze een ontheffing of een reden voor niet deelname hebben.

Figuur: Gemiddelde totaalscore op de Centrale Eindtoets naar migratieachtergrond.

Peildatum of periode: 2018/2019.

Bron: Cito - CBS.

Populatie: Leerlingen in groep 8 van het basisonderwijs die deelnamen aan de Centrale Eindtoets.

Definitie: De gemiddelde totaalscore wordt berekend op basis van het aantal goede antwoorden op de onderdelen Taal en Rekenen-Wiskunde van de Centrale Eindtoets. Deze score wordt door Cito omgezet naar een schaal van 501 tot en met 550 met behulp van een formule die jaarlijks wordt aangepast op basis van de moeilijkheidsgraad van de toets.

Publicatiedatum: 19 mei 2020.

Beschikbaarheidsdatum: Niet van toepassing. De figuur wordt herzien als gevolg van de toename van het aantal toetsaanbieders.

Figuur: Gemiddelde standaardscore Centrale Eindtoets naar hoogste opleidingsniveau van de ouders.

Peildatum: Schooljaar 2018/2019.

Bron: Cito - CBS.

Populatie: Leerlingen in groep 8 van het basisonderwijs die deelnamen aan de Centrale Eindtoets en van wie de behaalde score bekend is.

Definitie: De gemiddelde standaardscore wordt berekend op basis van het aantal goede antwoorden op de onderdelen Taal, Rekenen-Wiskunde en studievaardigheden van de Centrale Eindtoets. Deze score wordt door Cito omgezet naar een schaal van 501 tot en met 550 met behulp van een formule die jaarlijks wordt aangepast op basis van de moeilijkheidsgraad van de toets.

Bij het opleidingsniveau van de ouders wordt het hoogst behaalde opleidingsniveau van de vader en moeder vergeleken en indien beide bekend zijn wordt het hoogste niveau meegenomen. Indien het opleidingsniveau van slechts één van beide ouders bekend is, is dat opleidingsniveau gebruikt. In sommige gevallen is dit een onderschatting van het hoogste opleidingsniveau van beide ouders. De belangrijkste reden om dit opleidingsniveau toch te gebruiken is dat er dan meer waarnemingen kunnen worden gebruikt, waardoor de betrouwbaarheid van de cijfers hoger is. Het gevolg van deze keuze is dat de omvang van de groep kinderen met laag opgeleide ouders enigszins wordt overschat en de omvang van de groep kinderen met hoog opgeleide ouders enigszins wordt onderschat. Daarnaast kunnen eventuele verschillen tussen kinderen met laag en met hoog opgeleide ouders enigszins worden onderschat. Het opleidingsniveau van personen in de diverse registraties (zoals de Basisregistratie Onderwijs (BRON) en bestanden met opleidingsgeschiedenissen zoals opgegeven door werkzoekenden bij het UWV WERKbedrijf) en de Enquête Beroepsbevolking (EBB), en dus ook van ouders, is niet integraal bekend. Daarom zijn gegevens van personen waarvan de opleiding wel bekend is, voorzien van een gewicht. Wegens selectiviteit van het bekend zijn van de hoogste behaalde opleiding is het toepassen van weging noodzakelijk om tot een representatieve verdeling van hoogst behaald opleidingsniveau te komen.
Voor deze populatie geldt dat voor 85,2% van de kinderen het opleidingsniveau van ten minste één ouder bekend is.

Doordat er gewichten zijn gebruikt om de cijfers op te hogen en te wegen naar de populaties van dit onderzoek, is er sprake van marges op de cijfers. Voor elk cijfer is de relatieve marge bepaald. Hiervoor is eerst de standaardfout bepaald. Daarmee is vervolgens het 95%-betrouwbaarheidsinterval bepaald onder de aanname dat het interval symmetrisch is (wat in de praktijk niet altijd het geval zal zijn). Vervolgens is bepaald wat de afstand is van de grenzen van het interval t.o.v. het geschatte percentage. Als maximale toegestane relatieve marge is vervolgens 10% gehanteerd; cijfers met een grotere marge zijn vervangen door een punt, evenals cijfers waarvoor de marge niet kon worden bepaald omdat er geen EBB-waarnemingen in de betreffende groep voorkwamen.
De cijfers zijn onderdrukt (met een punt) als de relatieve marge groter is dan 10%.

Publicatiedatum: 19 februari 2021.

Beschikbaarheidsdatum: Jaarlijks in het vierde kwartaal.

Figuur: Ontwikkeling gemiddelde standaardscore Centrale Eindtoets naar hoogste opleidingsniveau van de ouders.

Peildatum: Schooljaar 2010/2011 t/m 2018/2019.

Bron: Cito - CBS.

Populatie: Leerlingen in groep 8 van het basisonderwijs die deelnamen aan de Centrale Eindtoets en van wie de behaalde score bekend is.

Definitie: De gemiddelde standaardscore wordt berekend op basis van het aantal goede antwoorden op de onderdelen Taal, Rekenen-Wiskunde en studievaardigheden van de Centrale Eindtoets. Deze score wordt door Cito omgezet naar een schaal van 501 tot en met 550 met behulp van een formule die jaarlijks wordt aangepast op basis van de moeilijkheidsgraad van de toets.

Bij het opleidingsniveau van de ouders wordt het hoogst behaalde opleidingsniveau van de vader en moeder vergeleken en indien beide bekend zijn wordt het hoogste niveau meegenomen. Indien het opleidingsniveau van slechts één van beide ouders bekend is, is dat opleidingsniveau gebruikt. In sommige gevallen is dit een onderschatting van het hoogste opleidingsniveau van beide ouders. De belangrijkste reden om dit opleidingsniveau toch te gebruiken is dat er dan meer waarnemingen kunnen worden gebruikt, waardoor de betrouwbaarheid van de cijfers hoger is. Het gevolg van deze keuze is dat de omvang van de groep kinderen met laag opgeleide ouders enigszins wordt overschat en de omvang van de groep kinderen met hoog opgeleide ouders enigszins wordt onderschat. Daarnaast kunnen eventuele verschillen tussen kinderen met laag en met hoog opgeleide ouders enigszins worden onderschat. Het opleidingsniveau van personen in de diverse registraties (zoals de Basisregistratie Onderwijs (BRON) en bestanden met opleidingsgeschiedenissen zoals opgegeven door werkzoekenden bij het UWV WERKbedrijf) en de Enquête Beroepsbevolking (EBB), en dus ook van ouders, is niet integraal bekend. Daarom zijn gegevens van personen waarvan de opleiding wel bekend is, voorzien van een gewicht. Wegens selectiviteit van het bekend zijn van de hoogste behaalde opleiding is het toepassen van weging noodzakelijk om tot een representatieve verdeling van hoogst behaald opleidingsniveau te komen. In schooljaar 2018/2019 geldt dat voor 85,2% van de kinderen het opleidingsniveau van ten minste één ouder bekend is.

Het aandeel kinderen waarvan het hoogste opleidingsniveau van (minstens 1 van) de ouders bekend is neemt elk jaar toe:
2010/11: 55,9%
2011/12: 60,0%
2012/13: 64,3%
2013/14: 68,0%
2014/15: 69,9%
2015/16: 79,0%
2016/17: 81,7%
2017/18: 83,6%
2018/19: 85,2%

Elk jaar neemt een kleiner aandeel leerlingen deel aan de Centrale Eindtoets (of voorloper daarvan):
2010/11: 70,0%
2011/12: 72,4%
2012/13: 75,4%
2013/14: 76,0%
2014/15: 78,2%
2015/16: 76,3%
2016/17: 66,4%
2017/18: 58,9%
2018/19: 50,6%

Doordat er gewichten zijn gebruikt om de cijfers op te hogen en te wegen naar de populaties van dit onderzoek, is er sprake van marges op de cijfers. Voor elk cijfer is de relatieve marge bepaald. Hiervoor is eerst de standaardfout bepaald. Daarmee is vervolgens het 95%-betrouwbaarheidsinterval bepaald onder de aanname dat het interval symmetrisch is (wat in de praktijk niet altijd het geval zal zijn). Vervolgens is bepaald wat de afstand is van de grenzen van het interval t.o.v. het geschatte percentage. Als maximale toegestane relatieve marge is vervolgens 10% gehanteerd; cijfers met een grotere marge zijn vervangen door een punt, evenals cijfers waarvoor de marge niet kon worden bepaald omdat er geen EBB-waarnemingen in de betreffende groep voorkwamen.
De cijfers zijn onderdrukt (met een punt) als de relatieve marge groter is dan 10%.

Publicatiedatum: 19 februari 2021.

Beschikbaarheidsdatum: Jaarlijks in het vierde kwartaal.

Figuur: Gemiddelde standaardscore Centrale Eindtoets naar huishoudensinkomen.

Peildatum: Schooljaar 2018/2019.

Bron: Cito - CBS.

Populatie: Leerlingen in groep 8 van het basisonderwijs die deelnamen aan de Centrale Eindtoets en van wie de behaalde score bekend is.

Definitie: De gemiddelde standaardscore wordt berekend op basis van het aantal goede antwoorden op de onderdelen Taal, Rekenen-Wiskunde en studievaardigheden van de Centrale Eindtoets. Deze score wordt door Cito omgezet naar een schaal van 501 tot en met 550 met behulp van een formule die jaarlijks wordt aangepast op basis van de moeilijkheidsgraad van de toets.

Het gestandaardiseerd besteedbaar huishoudensinkomen is het besteedbaar inkomen gecorrigeerd voor verschillen in grootte en samenstelling van het huishouden. Het besteedbaar inkomen is het bruto-inkomen verminderd met betaalde inkomensoverdrachten, premies inkomensverzekeringen, premies ziektekostenverzekeringen en belastingen op inkomen en vermogen. Deze correctie vindt plaats met behulp van zogenoemde equivalentiefactoren. In de equivalentiefactor komen de schaalvoordelen tot uitdrukking die het gevolg zijn van het voeren van een gemeenschappelijke huishouding. Met behulp van de equivalentiefactoren worden alle inkomens herleid tot het inkomen van een eenpersoonshuishouden. Op deze wijze zijn de welvaartsniveaus van een huishoudens onderling vergelijkbaar gemaakt. 
Bij de tabellen is een indeling in tertielen gemaakt. Deze indeling is gebaseerd op alle huishoudens in Nederland met een inkomen. Al deze huishoudens zijn ingedeeld in 3 even grote groepen. Gekeken is tot welke van deze 3 groepen het huishouden van de leerling hoort. Voor bovenstaande populatie geldt dat voor 99% van de kinderen het huishoudensinkomen bekend is.

Publicatiedatum: 19 februari 2021.

Beschikbaarheidsdatum: Jaarlijks in het vierde kwartaal.

Figuur: Ontwikkeling gemiddelde standaardscore Centrale Eindtoets naar huishoudensinkomen.

Bron: Cito - CBS.

Populatie: Leerlingen in groep 8 van het basisonderwijs die deelnamen aan de Centrale Eindtoets en van wie de behaalde score bekend is.

Definitie: De gemiddelde standaardscore wordt berekend op basis van het aantal goede antwoorden op de onderdelen Taal, Rekenen-Wiskunde en studievaardigheden van de Centrale Eindtoets. Deze score wordt door Cito omgezet naar een schaal van 501 tot en met 550 met behulp van een formule die jaarlijks wordt aangepast op basis van de moeilijkheidsgraad van de toets.

Het gestandaardiseerd besteedbaar huishoudensinkomen is het besteedbaar inkomen gecorrigeerd voor verschillen in grootte en samenstelling van het huishouden. Het besteedbaar inkomen is het bruto-inkomen verminderd met betaalde inkomensoverdrachten, premies inkomensverzekeringen, premies ziektekostenverzekeringen en belastingen op inkomen en vermogen. Deze correctie vindt plaats met behulp van zogenoemde equivalentiefactoren. In de equivalentiefactor komen de schaalvoordelen tot uitdrukking die het gevolg zijn van het voeren van een gemeenschappelijke huishouding. Met behulp van de equivalentiefactoren worden alle inkomens herleid tot het inkomen van een eenpersoonshuishouden. Op deze wijze zijn de welvaartsniveaus van een huishoudens onderling vergelijkbaar gemaakt. 
Bij de tabellen is een indeling in tertielen gemaakt. Deze indeling is gebaseerd op alle huishoudens in Nederland met een inkomen. Al deze huishoudens zijn ingedeeld in 3 even grote groepen. Gekeken is tot welke van deze 3 groepen het huishouden van de leerling hoort. Voor bovenstaande populatie geldt dat voor 99% van de kinderen het huishoudensinkomen bekend is.

Elk jaar neemt een kleiner aandeel leerlingen deel aan de Centrale Eindtoets (of voorloper daarvan):
2010/11: 70,0%
2011/12: 72,4%
2012/13: 75,4%
2013/14: 76,0%
2014/15: 78,2%
2015/16: 76,3%
2016/17: 66,4%
2017/18: 58,9%
2018/19: 50,6%

Publicatiedatum: 19 februari 2021.

Beschikbaarheidsdatum: Jaarlijks in het vierde kwartaal.