Arbeidsmarktpositie
Op deze pagina wordt de arbeidsparticipatie per onderwijssoort in beeld gebracht.
De eerste figuur toont het percentage werkenden en de werkloosheid (onder 'Gerelateerde grafieken'), naar hoogst behaald onderwijsniveau.
De tweede figuur toont de tevredenheid van afgestudeerden over de aansluiting tussen het gevolgde onderwijs en de arbeidsmarkt. Onder 'Gerelateerde grafieken' wordt de aansluiting bezien tegen het niveau en de richting van de opleiding evenals het startsalaris van afgestudeerden.
Nettoarbeidsparticipatie 15- tot 75-jarigen naar hoogst behaald onderwijsniveau
| Basisonderwijs | Vmbo, havo-, vwo-onderbouw, mbo1 | Havo, vwo, mbo2-4 | Hbo-, wo-bachelor | Hbo-, wo-master, doctor | |
|---|---|---|---|---|---|
| 2011 | 38,3 | 54,0 | 71,5 | 79,2 | 82,9 |
| 2012 | 37,5 | 53,5 | 71,4 | 78,9 | 83,2 |
| 2013 | 37,6 | 52,0 | 69,4 | 77,7 | 84,5 |
| 2014 | 35,2 | 50,9 | 69,1 | 77,4 | 84,3 |
| 2015 | 35,6 | 51,8 | 69,4 | 77,5 | 84,5 |
| 2016 | 35,3 | 52,5 | 69,8 | 77,3 | 84,6 |
| 2017 | 35,5 | 52,5 | 70,5 | 77,7 | 85,4 |
| 2018 | 37,3 | 53,6 | 71,4 | 78,7 | 85,9 |
| 2019 | 38,9 | 54,2 | 72,2 | 79,3 | 86,0 |
| 2020 | 37,0 | 52,5 | 71,0 | 79,2 | 85,8 |
De nettoarbeidsparticipatie is het hoogste onder hbo-ers en wo-ers. In 2020 had 82% van deze groep werk tegenover 71% van degenen met een havo-, vwo- of mbo niveau 2-4-diploma en 48% van degenen met een vmbo-diploma of alleen basisonderwijs. Waar de nettoarbeidsparticipatie tot 2020 nog voor alle onderwijsniveaus steeg, is deze in 2020 juist gedaald. Deze omslag is in lijn met de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt die het gevolg zijn van de coronacrisis: het aantal werkenden nam af, het aantal werklozen nam toe.
| Basisonderwijs | Vmbo, havo-, vwo-onderbouw, mbo1 | Havo, vwo, mbo2-4 | Hbo-, wo-bachelor | Hbo-, wo-master, doctor | |
|---|---|---|---|---|---|
| 2011 | 10,2 | 7,1 | 4,6 | 3,1 | 3,2 |
| 2012 | 12,2 | 8,5 | 5,5 | 3,5 | 3,3 |
| 2013 | 15,3 | 9,9 | 7,2 | 4,7 | 3,8 |
| 2014 | 16,1 | 10,8 | 7,4 | 4,6 | 3,5 |
| 2015 | 15,0 | 9,9 | 7,0 | 4,3 | 3,4 |
| 2016 | 13,7 | 8,6 | 6,0 | 4,0 | 3,1 |
| 2017 | 11,6 | 7,2 | 4,7 | 3,4 | 2,5 |
| 2018 | 9,6 | 5,6 | 3,5 | 2,8 | 2,3 |
| 2019 | 8,1 | 5,1 | 3,2 | 2,3 | 2,2 |
| 2020 | 9,3 | 6,0 | 3,7 | 2,7 | 2,3 |
Hoe hoger het behaalde onderwijsniveau, hoe lager het werkloosheidspercentage. In 2020 was van de personen met als hoogst behaalde onderwijsniveau basisonderwijs 9% werkloos. Voor personen die hun master of een diploma op vergelijkbaar niveau hebben behaald was dat 2,3%. In de jaren 2014 tot en met 2019 daalde de werkloosheid gestaag. In 2020 is echter sprake van een lichte stijging van het werkloosheidspercentage. Deze stijging is groter onder laagopgeleiden dan onder middelbaar- en hoogopgeleiden. Ook de stijging in werkloosheid is deels een gevolg van de coronacrisis en de effecten die deze heeft op de arbeidsmarkt.
Tevredenheid aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt, 2014/15 - 2017/18
| mbo bol | mbo bbl | hbo | wo | |
|---|---|---|---|---|
| 2014-15 | 44 | 64 | 54 | |
| 2015-16 | 47 | 66 | 57 | 52 |
| 2016-17 | 52 | 68 | 60 | |
| 2017-18 | 57 | 70 | 62 | 56 |
De tevredenheid van afgestudeerden over de aansluiting tussen hun opleiding en de arbeidsmarkt verschilt per sector, maar ook binnen dezelfde sector. Van de afgestudeerden in 2017/18 is de tevredenheid het hoogst bij mbo-bbl (70%) en het laagst bij wo (56%).
Deze resultaten voor het mbo zijn afkomstig uit het CBS/ROA Schoolverlatersonderzoek en voor het hbo uit de HBO-Monitor. Voor het wo zijn de resultaten afkomstig uit de tweejaarlijkse NAE in opdracht van de VSNU.
| 2017-18 | Minimaal eigen niveau % | Eigen of verwante richting % |
|---|---|---|
| MBO-BOL | 80 | 64 |
| MBO-BBL | 80 | 73 |
| HBO | 80 | 78 |
| WO | 71 | 74 |
Anderhalf jaar na afstuderen heeft 71% (wo) tot 80% (mbo-bol, mbo-bbl en hbo) van de studenten een baan op minimaal het eigen niveau. Wat betreft een baan in de eigen of verwante richting zijn de percentages wat lager; vooral voor de mbo-bol afgestudeerden.
Zie de uitgebreidere brontabel onder 'Download deze grafiek.
| Landbouw en nat. omgeving | Techniek | Economie | Gezondheidszorg | Gedrag en maatschappij | Taal en cultuur | Onderwijs | Recht | Natuurwetenschappen | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| bol 2 | 8,16 | 9,05 | 9,02 | 9,49 | |||||
| bol 3 | 9,12 | 11,13 | 9,63 | 12,2 | 12,4 | ||||
| bol 4 | 10,01 | 12,17 | 10,33 | 13,65 | 12,47 | ||||
| hbo | 14,67 | 15,93 | 15,02 | 16,38 | 15,13 | 12,03 | 15,42 | ||
| wo | 14,61 | 18,02 | 18,8 | 21,12 | 17,04 | 16,7 | 20,12 | 17,67 | 17,69 |
Een hogere opleiding leidt over het algemeen tot een beter startsalaris. Onder de hbo-starters verdienen gediplomeerden in de richting 'Gezondheidszorg' het meest per uur, degenen die zijn opgeleid in de richting 'Taal en cultuur' het minst.
